Atopowe zapalenie skóry - jak sobie radzić?
Atopowe zapalenie skóry (łac. dermatitis atopica, w skrócie AZS, określane także jako: świerzbiączka, astma skóry czy skaza białkowa) to schorzenie o podłożu genetycznym. To przewlekła choroba skóry dotykająca osoby w każdym wieku, pierwsze objawy mogą pojawić się już u niemowląt. U jej podłoża leży stan zapalny skóry, a najbardziej charakterystycznymi objawami są: swędzenie, przesuszenie i silne podrażnienie skóry.
AZS przebiega z okresami zaostrzenia i remisji. Objawy nasilają się, a potem następuje okres wyciszenia. Nie da się całkowicie wyleczyć tej choroby, można jedynie dzięki odpowiedniemu leczeniu i odpowiedniej pielęgnacji skóry atopowej łagodzić jej objawy.
Atopia – objaw czy choroba?
Najprościej mówiąc, atopia to skłonność organizmu do reakcji alergicznych. To nieprawidłowa odpowiedź układu immunologicznego na alergeny powszechnie występujące w otoczeniu. Kurz, sierść zwierząt, pokarmy czy nawet kosmetyki powodują wytwarzanie w organizmie przeciwciał IgE, które związane są z reakcją alergiczną.
Czy atopia to to samo co AZS? Choć czasami te pojęcia używane są wymiennie, to mają nieco inne znaczenie. Atopia wynika z reakcji alergicznej, a atopowe zapalenie skóry może mieć związek z alergią, ale nie musi. Atopia to stan określający pewne predyspozycje organizmu, jednak może prowadzić do rozwoju wielu chorób, takich jak: astma oskrzelowa, alergiczny nieżyt nosa czy właśnie AZS.
Atopowe zapalenie skóry – czym się objawia?
Zmiany rumieniowe i grudkowe, czasem także o typie wysiękowym, są typowe dla tej dolegliwości. Charakterystyczne w przebiegu AZS jest uporczywe swędzenie skóry, skłaniające do ciągłego drapania. To trudne do opanowania szczególnie podczas snu, prowadzi do rozległych uszkodzeń i pogłębiania się problemu. Skóra jest bardzo podrażniona, przesuszona, z tendencją do pękania.
Zmiany lokalizują się głównie na powierzchniach zgięciowych rąk i nóg, tj. w dołach łokciowych i podkolanowych, na tułowiu i na dłoniach. Z czasem mogą prowadzić do tzw. lichenifikacji (nadmiernego pogrubienia skóry) i białego dermografizmu (powstawania białych plam na skórze). U niemowląt i dzieci pierwsze objawy AZS występują przede wszystkim na twarzy.
Zmiany skórne mogą nasilać się pod działaniem różnych czynników, takich jak: niektóre kosmetyki, niektóre rodzaje ubrań (np. wełna), pokarmy, alergeny wziewne czy nawet zmiany temperatury. Codzienne radzenie sobie z AZS obejmuje także unikanie czynników nasilających wykwity skórne.
AZS – leczenie
Różne są sposoby leczenia atopowego zapalenia skóry. W zależności od stanu zdrowia pacjenta przeważają metody farmakologiczne lub domowe sposoby pielęgnacji skóry atopowej. Stosuje się miejscowo kortykosteroidy (jako maści sterydowe) na skórę, leki immunosupresyjne ogólne i leki przeciwuczuleniowe. Ponadto pomocna jest fototerapia (leczenie promieniami UVA i UVB) oraz fotochemioterapia (tzw. PUVA). Lekarz decyduje o wyborze metod leczenia AZS dla konkretnego przypadku.
Pielęgnacja skóry atopowej
Dla utrzymania skóry w dobrej kondycji kluczowa jest jej codzienna staranna pielęgnacja. Warto sięgać po emolienty, które bezpiecznie nawilżają i natłuszczają podrażnioną skórę. Odbudowują ochronną warstwę hydro-lipidową na powierzchni naskórka, co pomaga utrzymać skórę w dobrej kondycji.
Zastanawiając się, jakie kosmetyki do skóry atopowej będą najlepsze, dobrze szukać najlepszych preparatów dla siebie wśród dermokosmetyków i preparatów aptecznych dopasowanych do potrzeb skóry. Serie kosmetyków dedykowane do skóry atopowej (np. Emolium, CeraVe, Eloderm, Emotopic, Mediderm, Oillan, Oillatum) zawierają preparaty do kompleksowej higieny: emulsje i żele do mycia, płyny do kąpieli, szampony, kremu ochronne i nawilżające, kosmetyki do twarzy i pod makijaż itd.
O czym pamiętać, aby uchronić skórę atopową przed podrażnieniami?
Wybieraj kosmetyki hipoalergiczne, z serii przeznaczonych dla osób ze skórą wrażliwą, alergiczną i atopową (sprawdź katalog dermokosmetyków do skóry atopowej>>).
- Bierz prysznic zamiast kąpieli w wannie. Długie „moczenie się” zaostrza wykwity skórne.
- Ubrania, pościel i ręczniki pierz w proszkach przeznaczonych do skóry wrażliwej i atopowej lub w płatkach mydlanych. Unikaj detergentów zawierających drażniące substancje zapachowe i sztuczne barwniki.
- Po każdym myciu natłuszczaj i nawilżaj skórę, np. emolientem w postaci emulsji (np. EMOLIUM emulsja do ciała od 1. miesiąca życia). Kosmetyki najlepiej wchłaniają się stosowane na ciepłą i wilgotną skórę.
- Po kąpieli i aplikacji emolientów na skórę można stosować także tzw. wet wrapping, czyli bandażowanie ciała w ciągu kilku minut po wyjściu z kąpieli. Taki zabieg pozwala na przedłużenie i wzmocnienie działania dermokosmetyków na skórę.
- Do łagodzenia objawów AZS warto używać także kosmetyków na bazie minerałów z Morza Martwego (m.in. soli do kąpieli np. FITOKOSMETIK sól do kąpieli z Morza Martwego).
- Unikaj ubrań wełnianych, które mogą podrażniać skórę. Używaj odzieży z wysokiej jakości oddychającej bawełny.
Choć atopowego zapalenia skóry nie da się całkowicie wyleczyć, to istnieje wiele sposobów, aby ułatwić sobie życie z chorobą. Odpowiednia pielęgnacja skóry, eliminowanie czynników uczulających, unikanie stresu i obserwacja własnego ciała pozwalają na kontrolowanie przebiegu AZS.
