Ból uszu u dzieci - skąd się bierze i jak go leczyć?

Dziecko staje się marudne i płaczliwe, gorączkuje, zaczyna łapać się za uszka i odmawia jedzenia. Co to oznacza? Ból ucha u dziecka ma różne przyczyny. Zanim rozpoczniemy leczenie zapalenia ucha u dziecka, dowiedzmy się z czego wynika. Podpowiadamy, kiedy udać się po pomoc do specjalisty.
Ból uszu dotyczy zdecydowanie częściej maluchów do 6. roku życia. Wynika to z faktu, że w pierwszych latach życia dziecka jego układ immunologiczny dopiero kształtuje się, co skutkuje znacznie obniżoną odpornością. Ponadto nieco inna budowa anatomiczna ucha środkowego (krótka i szeroka trąbka Eustachiusza) sprzyja częstym infekcjom.
Skąd się bierze zapalenie ucha u dziecka – przyczyny
Ból uszu u dziecka najczęściej wynika z problemów w obrębie trąbki słuchowej, łączącej gardło z jamą bębenkową. Czym może być spowodowany stan zapalny w tym obszarze?
- Zapalenie ucha środkowego to zdecydowanie najczęstsza przyczyna bólu ucha u dziecka. Zwykle jest następstwem grypy, przeziębienia, zakażenia bakteryjnego, choroby zatok lub gardła.
- Urazy ucha, w tym: mechaniczne (podrażnienie, obce ciało w uchu), chemiczne, poparzenia, ukąszenia.
- Ząbkowanie i związana z nim nadmierna produkcja śluzu i śliny.
- Przerost migdałków.
- Zatkanie przewodu słuchowego czopem woskowym.
Uraz mechaniczny, działanie wysokiego ciśnienia (np. podczas lotu samolotem lub ekspozycji na bardzo wysokie dźwięki) lub powikłanie po zapaleniu ucha mogą skutkować perforacją błony bębenkowej. Pęknięcie bębenka także wywołuje objawy bólowe, warto więc wziąć i tę opcję pod uwagę szukając przyczyny dolegliwości.
Zapalenia ucha – objawy
U niemowląt i najmłodszych dzieci trudno o dokładną lokalizację bólu. Maluch łapie się za uszko, jest marudny, może odmawiać ssania i jedzenia. Zwykle nie pozwala także dotknąć bolącego miejsca, co znacznie utrudnia badania i leczenie. Tym objawom często towarzyszy podwyższona temperatura. U starszych dzieci pojawiają się także problemy z prawidłowym słyszeniem. Te objawy ostrego zapalenia ucha najczęściej wynikają z przeziębienia, kataru lub zakażenia bakteryjnego.
Nieco inne objawy pojawiają się, gdy dziecko jest chore na wysiękowe zapalenie uszu. Nie występują symptomy takie jak gorączka i ból ucha. Toczący się stan zapalny powoduje gromadzenie się płynu w uchu, co skutkuje rosnącym niedosłuchem.
Ból uszu u dziecka – jak postępować?
Jeśli pojawią się którekolwiek z wymienionych objawów zapalenia ucha u dziecka, należy szybko skontaktować się z pediatrą. Szybka diagnoza i wdrożenie leczenia są szczególnie ważne w przypadku niemowląt i małych dzieci. Tylko lekarz jest w stanie szybko ustalić, co jest przyczyną bólu ucha u dziecka i jakie leczenie pomoże małemu pacjentowi.
Jeśli dolegliwości wynikają z zapalenia ucha, wówczas najczęściej stosuje się antybiotykoterapię. Jeśli chorobie towarzyszy katar i stan zapalny gardła, wówczas lekarz może zalecić także stosowanie preparatów łagodzących objawy w obrębie błony śluzowej gardła i nosa. Przy zatkanym nosie i uporczywym katarze zwykle zaleca się także stosowanie kropli do ucha. Należy jednak pamiętać, aby bez konsultacji lekarskiej i odpowiedniej diagnostyki nie podawać samodzielnie kropli usznych dziecku. Może to skutkować trwałym uszkodzeniem błony bębenkowej.
Krople do uszu – kiedy stosować?
Tego rodzaju preparaty można stosować w profilaktyce zapalenia ucha, szczególnie jeśli dziecko ma tendencję do nawracającej choroby. Ale także w takim wypadku warto skonsultować się ze specjalistą przed zastosowaniem.
Krople i spraye warto jednak stosować co codziennej higieny uszu, szczególnie do czyszczenia uszu u niemowląt i małych dzieci. Regularne oczyszczanie uszu z woskowiny i usuwanie zanieczyszczeń pozwala zapobiec infekcjom w obrębie ucha środkowego.
Wśród preparatów do czyszczenia uszu apteka ma w ofercie:
- FONIX Spray do higieny uszu do stosowania u dorosłych i dzieci powyżej 3. miesiąca życia
- A-CERUMEN Spray higiena uszu do codziennej higieny uszu dla dorosłych i dzieci powyżej 3,5. roku życia
- AUDISPRAY JUNIOR aerozol powyżej 6. roku życia oparty na hipertonicznym roztworze wody morskiej
- VOSKOLIX Spray do higieny uszu oparty na bazie naturalnej oliwy z oliwek przygotowanej według standardów farmaceutycznych
- APTEO Krople do uszu dla dorosłych i dzieci powyżej 1. roku życia, oparty na dokuzynianie sodu i na nalewce z nagietka lekarskiego
Ból ucha to szczególnie uciążliwa i przykra dolegliwość, szczególnie dla najmłodszych pacjentów. To objaw najczęściej towarzyszący urazom oraz zapaleniu ucha, które wynika z przeziębienia lub zakażenia bakteryjnego. Już przy pierwszych objawach należy udać się po pomoc do specjalisty. Nie należy rozpoczynać leczenia na własną rękę.