Co może wpływać na płodność?

Na płodność kobiet i mężczyzn ma wpływ wiele czynników. Nie tylko zaburzenia hormonalne i choroby ogólnoustrojowe wpływają na kondycję organizmu i zdolność do poczęcia dziecka, ale także w dużej mierze dieta i styl życia. Co wpływa na płodność? Co obniża szanse na zajście w ciążę? Wyjaśniamy.
Według szacunkowych badań co piąta para ma problem z zajściem w ciążę. Nie zawsze ma to związek z poważną chorobą, istotna część przypadków wynika ze stylu życia i wieku partnerów. Jeśli para planuje poczęcie dziecka, powinna się do tego przygotować. Na przynajmniej 3 miesiące przed planowaną ciążą warto zadbać o siebie, zwracając szczególną uwagę na zdrowy jadłospis, odpowiednią higienę snu i unikanie sytuacji stresowych. Ten okres określany jest jako „trymestr zero”. Czas, w którym organizmy przyszłych rodziców przygotowują się do poczęcia dziecka.
Niepłodność – jak ją zdefiniować?
Kiedy należy zacząć martwić się, kiedy starania o dziecko nie przynoszą efektów? Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) niepłodność to niemożność zajścia w ciążę w sytuacji, kiedy para współżyje regularnie (3-4 razy w tygodniu) przez przynajmniej 12 miesięcy i nie stosuje jednocześnie żadnych metod zapobiegawczych.
Jeśli po tym czasie nie pojawia się ciąża, warto skonsultować się ze specjalistą. Przeciąganie tego stanu doprowadza często do stresu, frustracji i pogorszenia się relacji między partnerami. Dlatego wykonanie podstawowych badań i rozmowa z lekarzem pozwalają na wczesnym etapie wychwycić problem i sprawnie go rozwiązać. Dłuższe oczekiwanie może go tylko pogłębiać. Pamiętajmy również, że wraz z wiekiem maleje prawdopodobieństwo zapłodnienia. To dlatego tak ważna jest szybka diagnoza oraz jeśli będzie taka potrzeba – wdrożenie metod leczenia niepłodności.
Co wpływa na płodność?
Zastanawiając się, co obniża płodność, warto wziąć pod uwagę wiele czynników. Zdolność do poczęcia dziecka może leżeć po stronie kobiety, mężczyzny lub obojga partnerów.
Płodność a wiek – to jeden z kluczowych czynników podczas starania się o dziecko. Najlepszy wiek dla kobiety na poczęcie i donoszenie ciąży to czas między 20. a 25. rokiem życia. Zdolność rozrodcza stopniowo zmniejsza się do 35. roku życia. Po czym drastycznie spada. Spada także jakość jajeczek i plemników, co zwiększa prawdopodobieństwo wystąpienia wad wrodzonych. U mężczyzn po 40. roku życia słabną procesy produkcji plemników, co skutkuje gorszą jakością nasienia. Mogą także pojawić się problemy z potencją i utrzymaniem erekcji.
Masa ciała a płodność – na zdolność do poczęcia dziecka ma wpływ zarówno nadmiar kilogramów, jak i niedowaga. Dotyczy to zarówno mężczyzn, jak i kobiet. Nieprawidłowa masa ciała zwiększa także ryzyko poronienia i utrudnia donoszenie ciąży. Tkanka tłuszczowa wydziela substancje, które mają wpływ na gospodarkę hormonalną, prawidłowy przebieg cyklu miesiączkowego i owulację. U panów z kolei nadwaga zmniejsza liczbę plemników w nasieniu i poziom testosteronu.
Sen a płodność – zdrowe wysypianie się pozwala wypocząć i zregenerować siły. Ale nie tylko. Odpowiednia ilość i jakość snu pozostaje w bliskim związku z prawidłowym funkcjonowaniem układu odpornościowego i hormonalnego. Jeśli planujemy zajście w ciążę, warto zdrowo się wysypiać.
Gorące kąpiele, sauna a płodność – zbyt wysoka temperatura może zakłócać prawidłowy rozwój jajeczek i plemników. Te ostatnie są produkowane w jądrach, które nie bez przyczyny są umieszczone „na zewnątrz” męskiego ciała. Panuje w nich niższa niż w całym organizmie temperatura – odpowiednia do prawidłowego rozwoju plemników. Dlatego panowie planujący zostać ojcami powinni unikać przesiadywania w gorącej kąpieli i w saunie. Warto zrezygnować także z opalania się, a nawet z korzystania z funkcji podgrzewanych foteli w aucie.
Toksyny, plastik a płodność – szkodliwe substancje, które dostają się do naszego organizmu mają wpływ na wiele procesów, w tym na zdolność poczęcia dziecka. Pestycydy, metale ciężkie czy dym tytoniowy zaburzają gospodarkę hormonalną. Toksyny dostają się do organizmu z wodą, pożywieniem oraz powietrzem.
Dieta a płodność – składniki odżywcze i wszystkie substancje, które spożywamy z posiłkami mają ogromny wpływ na funkcjonowanie organizmu. Zaburzenia hormonalne, jakość nasienia czy brak owulacji zależą między innymi od stosowanej diety. Nieregularne i zbyt duże posiłki, niezdrowe przetworzone składniki, monotonny jadłospis, nadmiar kawy, alkoholu czy napojów energetyzujących – to tylko kilka elementów, które mają wpływ na pogorszenie kondycji organizmu.
Sport a płodność – nawet umiarkowany, ale regularny i dopasowany do kondycji wysiłek fizyczny pomaga zachować dobrą kondycję, zapobiega otyłości i wielu chorobom, odstresowuje, dotlenia i odżywia komórki. Wszystkie te czynniki pośrednio lub bezpośrednio przyczyniają się do zdolności rozrodczych u kobiet i mężczyzn.
Co wpływa na płodność u mężczyzn?
Wszystkie wymienione wyżej czynniki mają wpływ na zdolności rozrodcze mężczyzn. Panowie o prawidłowej masie ciała, uprawiający regularnie aktywność fizyczną, niepalący, zdrowo odżywiający się i unikający alkoholu mają zdecydowanie większe szanse na poczęcie dziecka niż mężczyźni z nadwagą prowadzący siedzący tryb życia.
W przypadku panów może pojawić się także problem z potencją. Trudności z osiągnięciem i utrzymaniem erekcji mają ogromny wpływ na szanse na zajście w ciążę. Problemy na tle seksualnym odbijają się na jakości relacji między partnerami, co dodatkowo frustruje obie strony i jeszcze bardziej pogłębia problem. Dlatego jeśli pojawią się zaburzenia erekcji warto zacząć od zmiany trybu życia, rezygnacji z alkoholu i używek i wprowadzenia zdrowej diety. Jeśli to nie pomoże, warto skonsultować się ze specjalistą.
Panowie powinni zwrócić szczególną uwagę na zróżnicowaną dietę, a szczególnie na podaż witamin i składników mających istotny wpływ na gospodarkę hormonalną oraz prawidłowy przebieg spermatogenezy (procesu produkcji plemników). Męską płodność wspierają: witaminy A, C, D, E i te z grupy B. Jest także zależność pomiędzy poziom takich składników jak: selen, wapń, cynk a płodnością u mężczyzn.
Jak zwiększyć płodność?
Jak pokazuje praktyka, w części przypadków kiedy para nie może począć dziecka mogą pomóc proste sposoby na zwiększenie płodności. Jakie?
- Kontrola i utrzymanie prawidłowej masy ciała – nadwaga jest ważnym czynnikiem utrudniającym poczęcie, a nadmiar tkanki tłuszczowej lub niedożywienie mają istotny wpływ na gospodarkę hormonalną. Aktywność fizyczna oraz dieta dopasowana do zapotrzebowania kalorycznego organizmu pomagają utrzymać kondycję i dobre samopoczucie.
- Unikanie przegrania – choć błahe wydają się ostrzeżenie, że noszenie za ciasnej i mało przewiewnej bielizny może mieć wpływ na ilość plemników i jakość nasienia, to panowie chcący zostać ojcami powinni je wziąć pod uwagę. Podobnie jak unikanie gorących kąpieli, sauny, długiego opalania, korzystania z podgrzewanych siedzeń, a nawet trzymania laptopa na kolanach.
- Unikanie palenia papierosów i alkoholu – to dwa ważne czynniki mające wpływ na metabolizm, obecność toksyn w organizmie i gospodarkę hormonalną. Warto ich unikać podczas starań o dziecko.
- Zdrowy sen – wypoczęty i zrelaksowany organizm ma duże znaczenie dla zdolności rozrodczych. Odpowiednia higiena snu nie tylko reguluje gospodarkę hormonalną, ale ma także wpływ na odporności i łatwość radzenia sobie ze stresem.
- Regularne współżycie – starania o dziecko często doprowadzają partnerów do stanu, w który para współżyje często, ale bez przyjemności i nieco „na siłę”. Tymczasem warto zadbać o odpowiednią oprawę, relaks i nastawić się na wspólne miłe spędzenie romantycznych chwil. Specjaliści zalecają regularne współżycie co 2-3 dni – to wystarczy, by trafić w płodne dni.
- Żele wspomagające zapłodnienie – intymne żele nawilżające ułatwiające stosunek i dotarcie plemników do macicy mogą wspomóc poczęcie w sytuacji, kiedy para ma z tym problem.
- Dieta – różnorodna, dopasowana do potrzeb i zapotrzebowania kalorycznego organizmu, bogata w witaminy i minerały. Dla obu płci dostępne są preparaty podnoszące libido i wzmagające potencję, a także szereg preparatów ziołowych i witamin na płodność (np. Acertin, Parenton).
Dowiedz się więcej na temat preparatów z kategorii Seks i potencja >>