Jak ustrzec się przed koronawirusem? Fakty i mity o COVID-19. Instrukcja mycia rąk
Koronawirusy to duża grupa wirusów, które wywołują choroby u ludzi i zwierząt. Jest ich wiele, mają charakterystyczne wypustki białkowe na zewnętrznej osłonce lipidowej, przypominające wyglądem koronę (stąd nazwa). Infekcja niektórymi wirusami tej grupy daje objawy jak przy przeziębieniu, inne mogą prowadzić do poważnych chorób, jak SARS lub MERS.
Koronawirus – fakty i podstawowe informacje:
- Nowy wirus został oznaczony SARS-CoV-2, a choroba przez niego wywoływana to COVID-19 (skrót od ang. Coronavirus Disease 2019).
- Wirus przenosi się drogą kropelkową, jego cząstki są w stanie przetrwać przez pewien czas na skórze i przedmiotach.
- Wirus SARS-CoV-2 jest bardziej zaraźliwy niż „zwykła” grypa. Szacuje się, że osoba chora na grypę zaraża w swoim otoczeniu średnio 1,3 osoby, podczas gdy chory z koronawirusem infekuje 2-4 osoby. To dlatego wirus tak szybko rozprzestrzenia się.
- Choroba inkubuje się od 2 do 14 dni, co znaczy, że od momentu zarażenia do pojawienia się pierwszych objawów mija od kilku dni do nawet 2 tygodni.
- Wirusem mogą zarazić się wszyscy, niezależnie od wieku, ale nie u wszystkich wystąpią objawy.
- Ciężki przebieg choroby obserwuje się u około 15-20% chorych.
- Dla zdrowych osób poniżej 50. roku życia wirus nie jest bardzo zabójczy, powyżej tej granicy wieku znacząco wzrasta śmiertelność spowodowana COVID-19.
- Infekcja wirusem jest najgroźniejsza dla osób starszych, tych z obniżoną odpornością oraz pacjentów z chorobami przewlekłymi.
Dlaczego koronawirus jest tak groźny?
Z kilku powodów.
- Wysoka infekcyjność. Z powodu łatwości, z jaką można się nim zarazić. Bardzo łatwo przenosi się drogą kropelkową, a więc podczas zwykłej rozmowy cząstki wirusa mogą przenosić się na kolejne osoby. Przez pewien czas (do kilku godzin) utrzymują się też na przedmiotach w otoczeniu. To dlatego tak ważna jest higiena i unikanie skupisk ludzkich. Jedna zainfekowana osoba może być źródłem zakażenia dla wielu innych w swoim otoczeniu.
- Długi czas inkubacji. Od momentu „złapania” wirusa do pojawienia się pierwszych objawów może minąć nawet 14 dni. W tym czasie nieświadomy tego chory funkcjonuje normalnie i może zarażać wiele osób ze swojego otoczenia.
- Ciężki przebieg. Dla wielu starszych osób, tych z przewlekłymi chorobami towarzyszącymi lub o obniżonej odporności obciążenie dla organizmu podczas ciężkiego przebiegu choroby jest bardzo duże. Stąd wzrastający z wiekiem wskaźnik śmiertelności.
- Brak szczepionki. Leczenie choroby jest wyłącznie objawowe. To czy organizm poradzi sobie z chorobą w dużej mierze zależy od jego kondycji i stanu układu odpornościowego. Choć trwają intensywne prace nad badaniami przesiewowymi i szczepionką na koronawirusa, to na obecną chwilę nie jest ona dostępna.
Jakie są objawy koronawirusa?
Najczęstsze objawy koronawirusa to:
- nagła wysoka gorączka powyżej 38°C
- suchy kaszel
- duszności
- ogólne zmęczenie
- bóle mięśni.
U niektórych pacjentów mogą pojawić się także:
- katar
- ból gardła
- biegunka.
Co zrobić, gdy zaobserwuję u siebie objawy koronawirusa?
Wysokie ryzyko infekcji SARS-CoV-2 występuje gdy:
- nagle pojawiła się u ciebie gorączka powyżej 38°C
- kaszlesz, masz duszności i problemy z oddychaniem
- w ciągu ostatnich 14 dni byłeś na obszarach objętych wirusem lub miałeś kontakt z zarażoną osobą.
Ze względu na długi czas rozwijania się choroby jeszcze przed pojawieniem się objawów, obecnie potencjalnym źródłem zakażenia może być niemal każda osoba z otoczenia. Pamiętajmy także, że dzieci i młode osoby mogą być nosicielami wirusa – mogą infekować kolejne osoby, nawet bez widocznych objawów.
Wówczas należy ograniczyć kontakt z innymi osobami oraz bezwzględnie postępować według schematu opisanego poniżej.
Podejrzewasz u siebie COVID-19 – co robić? Tryb postępowania
BEZZWŁOCZNIE
• zadzwoń do najbliższej stacji sanitarno-epidemiologicznej (pełny wykaz znajdziesz tutaj: https://gis.gov.pl/mapa/)
LUB
• zgłoś się do oddziału zakaźnego lub obserwacyjno-zakaźnego w swoim regionie (tutaj dostępna lista szpitali: https://www.gov.pl/web/koronawirus/lista-szpitali)
WAŻNE!!!
Jeśli podejrzewasz u siebie objawy, NIE idź do swojej przychodni lub oddziału SOR najbliższego szpitala! Postępuj tak, aby zminimalizować ryzyko rozprzestrzenienia się wirusa. Stosuj się do zaleceń, aby ograniczyć kontakt z kolejnymi osobami.
Osoby z Sanepidu lub wskazanego na liście szpitala poinstruują cię, jak należy dalej postąpić.
Jak uchronić się przed zakażeniem koronawirusem?
1. Dbaj o higienę, szczególnie ważne jest dokładne mycie rąk.
Jest to prosta, ale jednocześnie skuteczna metoda walki z SARS-CoV-2. Dlaczego? Ten koronawirus ma osłonkę zbudowaną przede wszystkim z lipidów z dodatkiem białek. Jest przez to podatny na działanie substancji, które rozpuszczają lipidy. Pamiętaj, że regularne i dokładne mycie rąk mydłem lub ich dezynfekcja zabija wirusy.
Przygotowaliśmy instrukcję prawidłowego mycia rąk krok po kroku na podstawie wytycznych GIS - POBIERZ >>
Sprawdź dostępne środki do dezynfekcji rąk>>
2. Unikaj dotykania nosa, oczu i ust.
Twoje dłonie mają kontakt z wieloma powierzchniami, na których mogą być wirusy. Szczególnie niebezpieczne są klamki, poręcze i inne uchwyty, przede wszystkim te w przestrzeni publicznej dotykane przez wiele osób. Zanieczyszczone ręce mogą przenosić wirusa na powierzchnię błon śluzowych, co może skutkować zachorowaniem. Unikaj dotykania klamek, drzwi otwieraj łokciem, guziki w windzie naciskaj knykciami lub zwiniętą pięścią. Staraj się nie dotykać ich bezpośrednio, a np. przez chusteczkę lub rękawiczki.
3. Unikaj każdego, kto kicha lub kaszle.
Profilaktycznie zaleca się utrzymanie co najmniej 1,5-metrowego dystansu. Koronawirus SARS-CoV-2 przenosi się razem z kropelkami śliny lub śluzu podczas kichania lub kaszlu.
4. Zakrywaj usta i nos podczas kichania i kaszlu.
Użyj do tego zgiętego łokcia lub chusteczki. Potem ją natychmiast wyrzuć i dokładnie umyj ręce.
Koronawirus – mity
MIT 1: Powinienem nosić maskę, aby się nie zarazić.
Jeśli jesteś zdrowy, nie masz objawów i nie miałeś kontaktu z zakażonym, wówczas nie musisz nosić maseczki ochronnej. Stosowanie samej maski nie uchroni przed infekcją. Skumulowane działanie, połączone z ograniczaniem kontaktów z innymi osobami, częstym myciem rąk mydłem i stosowaniem płynów odkażających pozwoli skutecznie uchronić się przez zachorowaniem na koronawirusa.
MIT 2: Nie mam objawów, więc nie zarażam.
Choroba przebiega bardzo łagodnie lub bezobjawowo u większości dzieci i osób młodych. Ponadto do momentu zakażenia do pojawienia się pierwszych symptomów może minąć aż 2 tygodnie. W tym czasie może dojść do zainfekowania innych osób.
MIT 3: Przesyłki z Chin lub innych krajów mogą zawierać koronawirusa.
Cząstki wirusa nie są w stanie przetrwać długiego transportu. Nie ma obaw o zarażenie się nim poprzez przesyłki kurierskie.
MIT 4: Produkty żywnościowe mogą zarażać.
Nie ma żadnych dowodów na to, że SARS-CoV-2 rozprzestrzenia się poprzez produkty żywnościowe.
MIT 5: Antybiotyki zwalczają koronawirusa.
Antybiotyki to leki o działaniu przeciwbakteryjnym, nie działają na wirusy.
MIT 6: Istnieje lekarstwo na SARS-CoV-2.
Na ten moment nie znamy lekarstwa, które działałoby na przyczynę choroby, czyli zwalczało wirusa. Obecnie leczenie odbywa się jedynie objawowo. Dlatego tak ważne jest dbanie o odporność organizmu, by mógł samodzielnie poradzić sobie z wirusem.
Jeśli masz jakiekolwiek pytanie lub wątpliwości – zadzwoń na całodobową infolinię NFZ na numer 800 190 590
Bądź na bieżąco – lista wiarygodnych źródeł na temat koronawirusa SARS-CoV-2 i zachorowań na COVID-19:
- bieżące informacje na temat koronawirusa na stronie WHO: https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019
- aktualne informacje i zalecenia w serwisie rządowym GOV.PL: https://www.gov.pl/web/koronawirus
- bieżące wytyczne od Głównego Inspektora Sanitarnego: https://gis.gov.pl/kategoria/aktualnosci/
Źródła:
https://gis.gov.pl/
https://www.gov.pl/web/koronawirus/porady
https://medium.com/@jesion/dlaczego-powinni%C5%9Bmy-si%C4%99-przejmowa%C4%87-cz%C4%99sto-zadawane-pytania-i-odpowiedzi-dotycz%C4%85ce-covid-19-2d30e25cfe2e
https://elemental.medium.com/why-we-should-care-commonly-asked-questions-and-answers-about-covid-19-6b166f1876e9
