Kiedy i w jaki sposób obniżyć gorączkę?
Co oznacza gorączka?
Przeziębienie i grypa – to najczęściej w tych dolegliwościach pojawia się gorączka lub stan podgorączkowy. W sezonie podwyższonej zachorowalności infekcje tego rodzaju mogą pojawić się nawet kilkukrotnie. W takich sytuacjach często niemal automatycznie już przy pierwszych objawach sięgamy po leki na zbicie gorączki. Czy słusznie? Czy gorączka jest groźna dla naszego zdrowia? I co tak naprawdę sygnalizuje?
Po co jest gorączka? Najprościej mówiąc jest to podwyższenie temperatury ciała, które wskazuje na toczący się w organizmie proces zapalny oraz na to, że organizm uruchomił mechanizmy obronne do ochrony przed (najczęściej) atakiem wirusów lub bakterii. Gorączka może pojawić się także w przebiegu stanów chorobowych związanych z: rozwojem nowotworów, atakiem pasożytów, reakcją alergiczną czy odczynem zapalnym związanym z innymi dolegliwościami. Podwyższenie temperatury jest mechanizmem, który zwiększa skuteczność procesów naprawczych.
Dowiedz się więcej: Infekcja bakteryjna a wirusowa – czym się różnią?>>
Gorączka może mieć także inne, pozainfekcyjne przyczyny. Podwyższona temperatura ciała może pojawić się podczas wyżynania się zębów u najmłodszych, w przypadku nadmiernego przebodźcowania lub przegrania organizmu.
W domowej apteczce zawsze warto mieć termometr, szczególnie gdy w domu są dzieci, u których gorączka pojawia się częściej. Zobacz dostępne w naszej aptece internetowej termometry>>
Kiedy obniżać gorączkę?
Warto pamiętać, że nie każde podwyższenie temperatury ciała oznacza gorączkę. Gdy na termometrze widzimy temperaturę utrzymującą się w granicach od 37 do 38°C, wówczas mówimy o stanie podgorączkowym. Powyżej tej granicy dopiero można diagnozować gorączkę.
Lekarze apelują, aby leki na gorączkę stosować z rozwagą. Gdy temperatura utrzymuje się w granicy do 38,5°C, a nie towarzyszy jej dyskomfort i ogólne złe samopoczucie, warto spróbować innych metod obniżania gorączki lub nie obniżać jej.
Podwyższona temperatura wspomaga proces walki z chorobą i daje szansę organizmowi na samodzielne poradzenie sobie z infekcją. Zbijając gorączkę, przerywamy ten proces. Temperatura w okolicy 38°C jest bezpieczna dla organizmu, wpływa korzystanie na działanie układu immunologicznego i przebieg walki z infekcją. Jeśli chory czuje się dobrze, nie warto za wszelką cenę próbować obniżać temperatury ciała.
Zatem kiedy zbijać gorączkę?
Gdy jednak temperatura ciała przekracza 38,5°C, zalecane jest podawanie farmaceutyków oraz stosowanie innych metod na obniżenie gorączki. Także w sytuacji, kiedy temperatura jest niższa, ale chory odczuwa wiele nieprzyjemnych objawów, warto zastosować leki na obniżenie gorączki, by poprawić samopoczucie pacjenta. Szczególnie kwestia ta dotyczy najmłodszych.
Temperatura powyżej 39°C bardzo osłabia organizm. Pojawia się intensywne pocenie, które może doprowadzić do odwodnienia i zaburzenia gospodarki wodno-elektrolitowej. Wzrastająca i długotrwale utrzymująca się temperatura na tym poziomie może prowadzić do uszkodzenia białek w komórkach, wpływa negatywnie na mózg i układ krążenia.
Niebezpieczna dla zdrowia jest gorączka powyżej 40°C. W tym przypadku, szczególnie gdy ten stan utrzymuje się dłużej, może spowodować poważne zaburzenia funkcjonowania organizmu. Wysoką gorączkę należy próbować obniżać lekami i innymi dostępnymi metodami (np. okłady, kąpiele w chłodnej wodzie). Gdy to nie pomaga, niezbędna jest natychmiastowa fachowa pomoc lekarska.
Jak obniżać gorączkę?
Najczęściej do zbicia gorączki stosuje się leki przeciwgorączkowe dostępne w aptece bez recepty oparte na paracetamolu (Apap, Panadol, Codipar, Paracetamol Hasco), ibuprofenie (Ibum, Ibuprofen, Ibupar, Nurofen), kwasie acetylosalicylowym (Aspirin, Polopiryna S) oraz metamizolu (Pyralgina). Preparaty te należy stosować zgodnie z zaleceniami dotyczącymi wskazań, dawkowania i przeciwwskazań. Dużą ostrożność należy wykazać podając je dzieciom i stosować preparaty przeznaczone specjalnie dla nich, w określonej kategorii wiekowej, przystosowane postacią (płyn, zawiesina, czopki) do potrzeb i umiejętności najmłodszych.
Uzupełnieniem farmakologicznego zbijania gorączki są domowe sposoby na podwyższoną temperaturę.
Dowiedz się więcej: Gorączka u dziecka – najczęstsze pytania i odpowiedzi>>
Leki na zbicie gorączki – co wybrać?
W leczeniu grypy i przeziębienia najczęściej stosuje się leki dostępne w aptece bez recepty z dwóch grup preparatów – zawierające paracetamol lub ibuprofen należący do niesteroidowych leków przeciwzapalnych. Obie grupy leków na gorączkę mają także działanie przeciwbólowe, co podnosi komfort i samopoczucie pacjenta, szczególnie podczas infekcji o podłożu wirusowym. Preparaty z ibuprofenem mają dodatkowo właściwości przeciwzapalne, które wyciszają stan zapalny w organizmie.
Co zrobić, gdy gorączka nie spada pomimo podania leku? W niektórych przypadkach leki oparte na paracetamolu można stosować wymiennie z lekami przeciwgorączkowymi z ibuprofenem. Jednak za każdym razem, kiedy gorączka utrzymuje się mimo stosowania leku, warto skonsultować się z lekarzem i w razie potrzeby – wdrożyć dodatkowe leczenie.
Dowiedz się więcej o lekach na gorączkę>>
Jak zbić gorączkę domowymi sposobami?
Przy niewielkim podwyższeniu temperatury lub by wspomóc leczenie farmakologiczne, warto sięgnąć po domowe sposoby na zbicie gorączki.
Zimne okłady w okolicy szyi, pachwin i łydek (pod kolanami) powodują obniżenie temperatury przepływającej krwi. Ręcznik lub kawałek materiału należy zwilżyć chłodną wodą i przyłożyć we wskazanych miejscach. Gdy materiał nagrzeje się, czynność należy powtórzyć, by stale ochładzać ciało. Gdy pojawi się potrzeba obniżenia temperatury całego ciała, wówczas warto przygotować kąpiel w wodzie chłodniejszej o kilka stopni od temperatury ciała. Zwróćmy uwagę, by woda nie była zbyt zimna – nadmierna różnica temperatury może spowodować szok termiczny.
Umiarkowana gorączka sprzyja działaniu układu immunologicznego, ale uruchamia jednocześnie mechanizmy mające na celu obniżenie temperatury ciała, czyli intensywne pocenie. Zbyt duża utrata wody i elektrolitów może prowadzić do odwodnienia, dlatego tak ważne jest regularne i zdrowe nawadnianie organizmu podczas choroby. Gdy pocimy się, powinniśmy zwiększyć ilość przyjmowanych płynów (wody, świeżo wyciskanych soków owocowo-warzywnych, herbat ziołowych, płynów z elektrolitami) nawet do 3 litrów dziennie.
Podczas choroby dobrze sprawdzają się herbaty ziołowe i napary z roślin o właściwościach napotnych i przeciwgorączkowych, np. z kwiatów lipy, malin czy owoców czarnego bzu. Warto je pić chłodne lub w temperaturze pokojowej, by dodatkowo chłodzić organizm. Gdy nie przepadamy za charakterystycznym smakiem ziół, do naparu można dodać odrobinę miodu, który ma dodatkowo właściwości przeciwgorączkowe i przeciwzapalne.
Treści przedstawione w serwisie mają charakter poglądowy i informacyjny, nie powinny być traktowane jak porada lekarska.
